Karel Lodewijk Ledeganck (1805-1847) zijn levensverhaal is toch wel bijzonder. Hij begon zijn loopbaan als arbeider in een linnenweverij en werkte zich op, na studies rechten aan de Gentse universiteit, tot Vrederechter te Zomergem. Later werd hij provinciaal inspecteur voor het lager onderwijs te Oost-Vlaanderen. Hij werd ook verkozen als onafhankelijk lid van de provincieraad van Oost-Vlaanderen.
Hij is echter vooral gekend als dichter. Zijn meest gekend werk betreft toch wel De drie zustersteden (1846).
Dit handelt over Antwerpen, Brugge en Gent. Ledeganck betreurt er in feite het gegeven dat de taal van het volk, het Vlaams niet meer wordt gebruikt. Hiermee lijkt volgens hem het groots verleden, de identiteit van deze steden als het ware, verloren te zijn geraakt. Dit werk kan men toch wel vereenzelvigen met de Vlaamse Beweging. Samen met o.m. Jan Frans Willems behoorde Ledeganck namelijk tot de voormannen van de Vlaamse Beweging.
Ledeganck is voor mij ook bijzonder omdat hij het Burgerlijk Wetboek heeft vertaald. Het Burgerlijk Wetboek, ook aangeduid als de zogenaamde Code Napoleon, is één van de belangrijkste bronnen van ons burgerlijk recht. De wetboek kwam in 1804 tot stand onder impuls van Napoleon. Het latere België maakte op dat ogenblik deel uit van het Frans grondgebied zodat deze alhier ook direct van toepassing was. Hij bleef dat ook tijdens het Nederlands bewind en na de Belgische onafhankelijkheid. Ook nu nog is - los van de vele aanvullingen en wijzigingen - dit wetboek in ons land nog steeds van toepassing. Meer dan 200 jaar oud dus! De eerste Nederlandse tekst van dit Franse Burgerlijk Wetboek verscheen te Parijs in het officiële "Bulletin des Lois" op het ogenblik waarop de Franse tekst van de verschillende in 1804 tot wetboek verenigde wetten werd uitgevaardigd. Bijzondere is ook nog de historie van twee initatieven tot uitgave in 1806 van een vertaling naar het Vlaams van de Code Napoleon. De ene - " Code civil des Français, traduit en flamand sur l'édition originale, la seule officielle, par P.J. Lorio, élève en législation de la ci-devant Ecole centrale du département de l'Escaut, et sous-chef au bureau de police à la Mairie de Gand." was van de hand van P.J. Lorio. Ongeveer gelijktijdig verscheen een andere vertaling - toegeschreven door Strubbe aan ene N. Cornelissen : "Code civil des Français, nouvelle édition, imprimée sur l'édition originale et seule officielle. - Civilen Wet-boek der Fransche, bij nieuwe vertaling in het Vlaemsch, nevens den franschen origineelen text, herdrukt." De zaak is toch wel opmerkelijk nu N. Cornelissen het diensthoofd zou geweest zijn van P.J. Lorio. Cornelissen zou Lorio voor het gerecht hebben aangeklaagd; zaak die blijkbaar in het voordeel van Cornelissen eindigde. Dit dien ik per gelegenheid nog eens op te zoeken. Lijkt mij in ieder geval toch wel een opmerkelijk verhaal.
Ledeganck kwam met zijn initiatief tot vertaling in 1841 : "Het Burgerlyk Wetboek uit het Fransch vertaeld, en beknoptelyk uitgelegd, met byvoeging der aen hetzelve toegebragte wyzigingen voor Belgie." Men neemt aan dat dit binnen de Vlaamse rechtspraktijk veelvuldig werd gebruikt. Er volgden nog diverse uitgaven.
Dergelijk initiatief is toch wel bewonderenswaardig. Dit mede ook door de vele andere activiteiten die Ledeganck nog had (beroep, activiteiten gelinkt aan Vlaamse beweging, auteur..).
Ik breng dan ook bij deze hulde aan Ledeganck over wie ik regelmatig één en ander hoop te kunnen ter kennis brengen.
Bibliografie
E. Strubbe, "De eerste vertalingen van het Burgerlijk Wetboek en de Nederlandse rechtstaal." (gepubliceerd in Rechtskundig Weekblad, 1961-1962, 2063-2073 en E. Strubbe, "De luister van ons oud recht. Verzamelde rechtshistorische studies.", Elsevier-Sequoia, Brussel, 1973, 61-71).
D. Heirbaut, "Privaatrechtsgeschiedenis van de Romeinen tot heden", Academia Press, Gent, 2005, 141.
Memorie van Toelichting Wetsontwerp tot invoering van de Nederlandse tekst van het Burgerlijk Wetboek , Parl. St. 1959-60, nr.507/1.
Afbeelding front D.A.P. Reinaert Uitgaven - Brussel 1964.
http://www.literair.gent.be/html/lexicondetail.asp?ID=5&AID=404&l=L
Ledeganck kwam met zijn initiatief tot vertaling in 1841 : "Het Burgerlyk Wetboek uit het Fransch vertaeld, en beknoptelyk uitgelegd, met byvoeging der aen hetzelve toegebragte wyzigingen voor Belgie." Men neemt aan dat dit binnen de Vlaamse rechtspraktijk veelvuldig werd gebruikt. Er volgden nog diverse uitgaven.
Dergelijk initiatief is toch wel bewonderenswaardig. Dit mede ook door de vele andere activiteiten die Ledeganck nog had (beroep, activiteiten gelinkt aan Vlaamse beweging, auteur..).
Ik breng dan ook bij deze hulde aan Ledeganck over wie ik regelmatig één en ander hoop te kunnen ter kennis brengen.
Bibliografie
E. Strubbe, "De eerste vertalingen van het Burgerlijk Wetboek en de Nederlandse rechtstaal." (gepubliceerd in Rechtskundig Weekblad, 1961-1962, 2063-2073 en E. Strubbe, "De luister van ons oud recht. Verzamelde rechtshistorische studies.", Elsevier-Sequoia, Brussel, 1973, 61-71).
D. Heirbaut, "Privaatrechtsgeschiedenis van de Romeinen tot heden", Academia Press, Gent, 2005, 141.
Memorie van Toelichting Wetsontwerp tot invoering van de Nederlandse tekst van het Burgerlijk Wetboek , Parl. St. 1959-60, nr.507/1.
Afbeelding front D.A.P. Reinaert Uitgaven - Brussel 1964.
http://www.literair.gent.be/html/lexicondetail.asp?ID=5&AID=404&l=L
Geen opmerkingen:
Een reactie posten